De Vierde Edele Waarheid: ER IS EEN PAD DAT LEIDT TOT OPHEFFING VAN HET LIJDEN
Het Achtvoudige Pad geeft de weg aan die leidt tot het ophouden van het lijden. Dit pad voert van samsara naar nirvana. Wij mensen hebben alles in huis om dit doel te bereiken. Wanneer onze menselijke geest bevangen is door onze denkbeelden over wat levensgeluk is, leven we in onwetendheid. We verkeren dan in de onverlichte staat, in samsara, we zien het leven vanuit ons egocentrisch perspectief. De Boeddha heeft ons het Pad gewezen van de bevrijding uit samsara. Onze menselijke geest kan de schepper worden van nirvana, zodat de werkelijkheid zich in zijn volheid aan ons openbaart. Dan kan onze Boeddha-natuur zich werkelijk tonen, dan kan de vlinder uit de cocon te voorschijn komen.
Het Achtvoudige Pad bestaat uit acht levensadviezen die samen de vierde Edele Waarheid vormen. Het omvat een breed scala van raadgevingen en oefeningen:
1. de juiste inzichten (het juiste begrip, overeenkomstig de vier waarheden)
2. de juiste bedoelingen (het juiste denken: zonder bezitsdrang, wreedheid of boosheid)
3. de juiste woorden (het juiste spreken: geen leugens, roddels, laster of ruwe taal)
4. het juiste handelen (geen geweld jegens mensen of dieren, niet stelen, niet genieten ten koste van anderen)
5. de juiste levenswijze (een eerlijk en heilzaam beroep)
6. de juiste inspanning (inzet om het heilzame te bevorderen)
7. de juiste aandacht (alert zijn voor het hier en nu)
8. de juiste concentratie (op het hier en nu, of op een heilzaam object)
Kort samengevat is dit het pad van moraliteit, meditatie en wijsheid. Het Achtvoudige Pad is zowel diagnosticerend van aard als helend. Het Pad is een diagnostisch model voor het bepalen van de aard van de pijn die je voelt, voor het bepalen van het gebied waar het knelpunt zit. De ‘diagnose’ bespoedigt het accepteren van de problematiek en de beperkingen. Het volgen van het achtvoudige pad heeft een helend effect, het kan leiden tot vermindering en uiteindelijk tot opheffing van het menselijk lijden.
De eerste twee stappen op het Achtvoudige Pad zijn aspecten van wijsheid.
1. Met het juiste inzicht wordt de wijsheid bedoeld waarbij men een weg ziet die leidt tot meer geluk, inzicht en harmonie. Ons denken kan door het ontbreken van inzicht het lijden versterken maar kan door het juiste inzicht het lijden ook verminderen. Vanuit dit basisinzicht wordt een spiritueel pad bewandeld waardoor gedachten gericht worden op een wijze die afziet van verlangen.
2. Het juiste denken, d.w.z. het denken dat helpt om het lijden (dukkha) te verminderen, wordt bevorderd door je te richten op drie soorten gedachten:
gedachten waarin afstand wordt gedaan van (zintuiglijk) verlangen en gehechtheid
gedachten die niet geworteld zijn in haat of boosheid; bijv. kijken naar het goede in mensen
gedachten die vrij zijn van wrok; bijv. het beoefenen van meditatie met de aandacht gericht op liefdevolle vriendelijkheid.
De volgende drie stappen op het Achtvoudige Pad betreffen het ethisch gedrag of moraliteit.
3. De juiste spraak betreft het advies om je te onthouden van leugens, roddels, laster of ruwe taal (bijv. vloeken); dit kan onnodige verwarring, pijn of verdriet veroorzaken.
4. Het juiste handelen betreft het advies om je te onthouden van harmonie-verstorende en (zelf)destructieve handelingen, zoals geweld jegens mensen of dieren, doden, stelen, machtsmisbruik, gebruik van bedwelmende middelen, genieten ten koste van anderen (pesten).
5. Het juiste levensonderhoud betreft het advies om een heilzaam en eerlijk beroep uit te oefenen waarbij je jezelf en anderen niet kwetst. Dus: je onthouden van fraude en handel in drugs, wapens, enz.
De laatste drie stappen op het Achtvoudige Pad hebben te maken met het innerlijk omgaan met handelingen, gedachten en emoties. Ze worden vooral ontwikkeld door meditatie.
6. Met de juiste inspanning wordt enerzijds bedoeld de evenwichtige inzet om onheilzame daden en emoties niet (langer) te voeden en ze te beëindigen, en anderzijds heilzame daden en emoties te ontwikkelen en verder te doen groeien.
7. De juiste aandacht (opmerkzaamheid) is het observatievermogen waarmee je doorziet wat er zich in een bepaalde situatie in of aan je voordoet. Het gaat dus om een helder bewustzijn van de concreet ervaren situatie. Het is de open aandacht met betrekking tot het lichaam, gevoelens, gedachten, zintuiglijke prikkelingen en de emotionele gesteldheid in het hier-en-nu. Dit voortdurende bewustzijn wordt geoefend in de inzichtmeditatie.
8. De juiste concentratie betreft de éénpuntigheid van geest, (de gerichtheid op één concentratiepunt, het hier en nu of een heilzaam object).
De acht treden ofwel adviezen van het Achtvoudige Pad staan met elkaar in verband en werken als een opwaartse spiraal, waarbij de ontwikkeling vn de ene schakel de andere stimuleert.
Het Achtvoudige Pad kan beschouwd worden als de praktische weg en het bewustwordingsproces dat uiteindelijk leidt tot de Verlichting en het doorbreken van samsara, het rad van geboorte en wedergeboorte. Maar ook op korte termijn kunnen er vruchten worden geplukt van het bewandelen van dit pad, ook zonder dat de genoemde transcendente ervaring wordt gerealiseerd. Het kan leiden tot relativering van wat je nastreeft in het leven en dus tot meer ontspanning en rust. Meditatie kan een heilzame uitwerking hebben op de menselijke geest omdat het een niet-oordelende houding bevordert.
Bron: http://home.wanadoo.nl
Klik hier om te weten:
Deel 1 : http://www.buddhachannel.tv/portail/spip.php?article15195
Deel 2 : http://www.buddhachannel.tv/portail/spip.php?article15198
Deel 3 : http://www.buddhachannel.tv/portail/spip.php?article15201
