Emotionele gevolgen van een scheiding
Ondanks het toch regelmatig voorkomen van scheiding in de huidige maatschappij, schamen veel kinderen zich toch voor het feit dat hun ouders gescheiden zijn.. Ze vinden het moeilijk er met leeftijdsgenoten over te praten uit angst om gek of zielig gevonden te worden. Soms speelt ook schaamte een rol wanneer het kind veel materialistische dingen is kwijtgeraakt door de scheiding.
We zien vaak bij kinderen van gescheiden ouders dat zij een gedeelte van de schuld van de scheiding bij zichzelf leggen. Gedeeltelijk komt dit doordat vooral wat jongere kinderen zichzelf een grote rol toedichten in wat er om hun heen gebeurd.Vooral peuters kunnen de schuld erg naar zich toetrekken, omdat zij zichzelf nog erg als de belangrijkste persoon in de wereld beschouwen.
Maar door de schuld op zich te nemen, proberen kinderen ook grip op de situatie te krijgen. Iets wat buiten ze om gebeurt is beangstigend en hebben ze niet in hun macht. Door de schuld op zich te nemen, krijgen ze het gevoel het ook weer te kunnen herstellen.
Vanaf het eerste begin van de scheiding is het dan ook zeer belangrijk dat de kinderen buiten de conflicten gehouden worden. Ook moet steeds weer aan het kind uitgelegd worden dat de papa en mama gaan scheiden, maar dat dit niet de schuld van het kind is. Scheiden is iets wat grote mensen doen en daar hebben kinderen geen invloed op, dus ook geen schuld aan.
Bijna alle kinderen blijven na de scheiding hopen dat het wel weer goed komt. Dit wordt nog versterkt wanneer een van de ouders eigenlijk niet wilde scheiden en het kind dit weet. Het is dan ook zeer belangrijk dat wordt benadrukt ten opzichte van het kind dat de scheiding echt definitief is. Veel ouders vinden het moeilijk om dit zo tegen hun kind te zeggen, ze zijn bang het kind verdriet te doen. Maar het kind heeft meer verdriet door valse hoop.
De scheiding levert ook een hoop onzekerheid op.Vaak zijn kinderen bang bepaalde dingen te moeten inleveren door de scheiding, wat natuurlijk een reëele angst is, omdat een scheiding vaak ook financieele gevolgen heeft. Maar sommige kinderen zijn ook bang dat de ouder bij wie ze wonen de situatie niet aan zal kunnen.
Bij sommige kinderen bestaat ook de angst dat de andere ouder misschien óók wel weggaat. Het kind voelt zich dan erg in de steek gelaten door de vertrekkende ouder. Een scheiding kan kinderen ook het gevoel geven dat de ouders niet genoeg om het kind geven.Waarom blijven de ouders niet bij elkaar zoals het kind graag wil, is dan vaak de beredenering van het kind. En als papa en mama kunnen stoppen met van elkaar houden dan kunnen de ouders ook stoppen met van het kind houden. Dit is een zeer beangstigende gedachten. Soms zijn kinderen zelfs bang om net als de vertrekkende ouder’ weggestuurd’ te worden. Deze twijfels over de liefde van de ouders wordt vaak geuit door lastig, aandacht vragend gedrag. Het kind test op deze manier de liefde van de ouders uit: “Houden ze ook nog van me als ik vervelend doe”.
Een ander groep kinderen probeert de ouders juist tot extra steun te zijn. Ze stellen zich zeer meegaand op en proberen de ouder te helpen waar dat kan. Soms gaat dit zo ver dat het kind zich gedeeltelijk verantwoordelijk gaat voelen voor de ouder.
Dit gebeurt vooral wanneer de kinderen al wat ouder zijn op het moment van de scheiding. Deze situatie moet ten alle tijden voorkomen worden omdat alle gezagsverhoudingen hierdoor verstoord worden. De ouder wil na enige tijd zijn taak als ouder weer op zich nemen, en stuit hierbij op veel verzet bij het kind.
Het is na een scheiding ook van groot belang dat de ouders het kind duidelijk maken dat het geen keuze hoeft te maken tussen de ouders. Er moet voorkomen worden dat het kind het gevoel heeft partij te moeten kiezen. Een kind kan geen partij kiezen tussen de ouders want het wil de liefde van allebei en wil beide ouders geen verdriet doen.
De basis hiervoor wordt gelegd door als ouder nooit negatief over de andere ouder te praten tegenover het kind.
Steun voor het kind zoeken
Kinderen hebben tijdens en na een scheiding veel steun en uitleg nodig.De belangrijkste steun moet toch van de ouders komen, hoe moeilijk dit soms ook is. De scheiding is voor de ouders ook een zeer moeilijke periode. Er moet veel geregeld worden, de toekomst is onzeker en ook de eigen emoties bij de scheiding spelen natuurlijk een belangrijke rol.
Daarnaast vinden de ouders het vaak door schulgevoel ook moeilijk om met het kind over de scheiding te praten.
De omgeving van het kind (opa/oma, leraar, buurvrouw etcetera) kan dan ook de nodige steun bieden. Door het kind afleiding te bieden, door wat extra aandacht te geven, als luisterend oor en objectieve gesprekspartner. Vanuit school kan er begrip zijn wanneer het leren een tijdje minder goed gaat.
Het is dus van groot belang voor de kinderen eerlijk te zijn over de scheiding en de mogelijkheid te bieden op een open manier te praten met de ouders. Het kind zal niet altijd open staan voor een gesprek, maar het is goed als ouder wel steeds deze mogelijkheid te bieden. De kinderen zijn na een scheiding gebaat bij een beetje extra aandacht, maar ook zo snel mogelijk weer regelmaat en structuur in hun leven.
Wanneer de ouders in staat zijn ook na de scheiding nog samen zorg te dragen voor de kinderen, door regelmatig contact te hebben, soms ook even met ze alle bij elkaar kunnen zijn, en elkaar de kinderen ook te gunnen, zullen de kinderen de scheiding eerder verwerken en beter een plaats kunnen geven. Wanneer de conflicten ook na de scheiding doorgaan zal dit het kind veel verdriet doen en de scheiding extra moeilijk maken.
Een scheiding is helaas niet altijd te voorkomen, maar door er open, eerlijk en met begrip voor de gevoelens van het kind mee om te gaan kan er wel voor gezorgd worden dat het kind er zo min mogelijk last van ervaart.
Bron : www.opvoedadvies.nl
